Coelho, Paulo - De alchemist

Regelmatig stond ik met dit boekje in mijn handen, vanwege mijn interesse in alchemie (getuige: The Magic Flute en Alchemie en Mystiek). Vorige week kocht ik het dan eindelijk eens.

Allereerst wil ik mijn verbazing uiten over wat Coelho in het voorwoord schrijft. Namelijk dat hij serieus de alchemie ging bestuderen en beoefenen in de naïeve hoop het levenselixer ooit te kunnen maken. De gedachte dat alles ooit zou eindigen, was voor hem ‘iets om wanhopig van te worden’. Het najagen van dromen en het verwezenlijken van 'je eigen legende', prima allemaal. Maar dat een intellectueel als Coelho zich laat verleiden tot het najagen van illusies als deze, verbaast mij.

Het boekje leest erg makkelijk en doet me in veel denken aan Herman Hesse, die ook van die sterk symbolische romans schreef. Het verhaal is prachtig en het mystieke sfeertje dat eromheen hangt, bevalt mij ook goed. Wat mij minder bevalt is het zendelingachtige, bijna evangelistische, wat dit boek ook uitstraalt. Voed mij met wijsheden en ik zal daar zelf uit halen wat mij past. Verkondig het alleen niet als de ultieme of enige waarheid.

De jonge schapenherder, Santiago, droomt over een schat bij de piramiden van Egypte. Een ontmoeting met de wijze koning Melchizedek brengt hem ertoe een grote reis te ondernemen. Hij verkoopt zijn schapen en verlaat Andalusië. Tegenslagen en verliefdheid dreigen hem af te brengen van het ‘volgen van zijn eigen legende’. Maar steeds vindt hij de moed en de kracht om door te gaan.

Hij komt bijzondere mensen tegen, zoals de kristalhandelaar. Deze droomt van een reis naar Mekka, de laatste verplichting waar hij als moslim aan moet voldoen. Maar het gaat hem er niet om die droom waar te maken, maar juist om hem te kunnen blijven dromen. “(...) ik ben bang dat het een grote teleurstelling wordt en daarom houd ik het liever bij dromen.” p.58 In de karavaan die hem naar de piramides moet brengen, ontmoet hij een kamelendrijver. Die maakt zich niet druk om het gevaar van de oorlog die woedt in de contreien waar zij reizen. “Ik leef. (...) Als ik moet vechten zal dat net zo’n goede dag zijn om te sterven als iedere andere dag. Dat komt doordat ik niet in het verleden en niet in de toekomst leef. Ik heb alleen het heden, en alleen dat interesseert mij.” p.79

De jongen leert de taal van de wereld verstaan en spreken, doordat hij tot in het diepst van zijn wezen begrijpt dat alles één is en alles werd geschreven door dezelfde hand. De alchemist, die hij in een woestijnoase ontmoet, leert hem naar zijn hart te luisteren. “Dat kent alles, omdat het afkomstig is van de ziel van de wereld en daar ooit naar zal terugkeren.” p. 110

Uiteindelijk arriveert Santiago bij de piramiden. De ontknoping is even verrassend als diepzinnig. De pelgrim vindt zijn schat, maar het is niet het einde van zijn omzwervingen. Er valt nog veel te leren.

Een mooi boekje dat ik eigenlijk al jaren geleden gelezen zou hebben. Misschien was ik er op jeugdiger leeftijd meer van onder de indruk geweest, dan nu. Hoewel, mooi is het zeker!

Gelezen: maart 2011
Waardering: 7½/10