Horwood, William - Awakening

Read the English version

 

De nieuwe serie Hyddenworld waar William Horwood vorig jaar mee van start ging, zal bestaan uit vier delen. Oorspronkelijk zou ieder deel de titel van een van de seizoenen dragen. Het eerste deel heette Spring, maar het tweede deel dat nu is verschenen wijkt reeds af van dit voornemen. In plaats van Summer, heet het Awakening. Het derde deel zal in plaats van Autumn Harvest heten. ‘What’s in a name?’ Het gaat om de inhoud, en die is – als vrijwel alles dat voortspruit aan de pen van Horwood – prachtig!

Na zich vijftien jaar niet meer op het pad van de fantasy te hebben begeven, is Horwood terug waar hij ooit begon. Zijn debuutroman Duncton Wood – één van zijn spaarzaam in het Nederlands vertaalde titels – maakte van mij destijds in 1981 een fervent lezer voor het leven. Een enkele keer pak ik, in een nostalgische bui, het boek weer eens uit de kast en bevind ik mij wederom als puber in het ouderlijk huis, waar ik tot diep in de nacht in dit boek las. Toentertijd ging voor de eerste keer in mijn leven de deur wagenwijd open naar die ongekend rijke wereld die slechts door letters en woorden wordt gevormd. De magie van de roman is mij zogezegd geopenbaard door William Horwood.

Na zijn debuutroman, die hem in één klap wereldfaam bezorgde, publiceerde hij onder meer The Stonor Eagles en Skallagrigg. Stonor Eagles is een realistische roman met een sterke fantasy-component. Skallagrigg is volledig realistisch en zal voor altijd wel mijn meest favoriete Horwood blijven. Ik was zo onder de indruk van deze boeken dat ik mij in mijn jeugdigheid liet verleiden tot het schrijven van echte fanmail, wat zowaar tot een kortstondige maar boeiende correspondentie met de schrijver leidde.

En nu, dertig levensjaren later, vind ik mijzelf terug op de bank en lees ik tot diep in de nacht verwoed door in zijn Hyddenworld-saga. Het grijpt mij weer net zo bij de keel als destijds en dwingt een evenzo grote bewondering bij mij af. Dezelfde thema's die in zijn (uiteindelijk) zes Duncton-boeken een belangrijke rol spelen, doen dat eveneens in Hyddenworld. Vrijheid van denken en leven versus de onderdrukking door dictators die de op korte termijn gebaseerde tactiek van verdeel-en-heers toepassen. In een essay over William Horwood dat ik in een ver en grijs verleden in Bzzletin publiceerde, omschrijf ik Horwoods hoofdthema als: ‘de waarde van ieders leven ligt besloten in de aanvaarding van het eigen ik, met al het goede en slechte dat het gegeven is.’ (Voor de echte die-hards, het volledige essay is hier te vinden.)

De wereld die Horwood in Hyddenworld heeft geschapen, barst van het mysterie, lotsbestemming en de zoektocht naar zingeving. Onzichtbare grenzen nabij of in het midden van een ‘henge’ maken het mogelijk om de oversteek te maken van de wereld van de mensen naar die van de ‘hydden’ of andersom. Gebruiken en maateenheden verschillen, maar de inwoners van beide werelden lijken toch met elkaar verbonden, alsof ze dezelfde oorsprong hebben. De hydden weten wel van het bestaan van de mensen en kunnen ze ook zien, maar de mensen lijken de hydden te zijn vergeten en weten ook niet meer hoe ze hen moeten zien.

Waar ik erg van onder de indruk ben is de wijze waarop Horwood het gevoelsmatige van de personages weergeeft. Zoals Bedwyn Stort, een hydden die precies weet wanneer hij waar moet zijn. Niet verstandelijk, maar omdat hij voelt dat hij dan en daar aanwezig moet zijn voor iets. Zoals hij het zelf zegt: ‘(...) You don’t have to understand to do it. Understanding doesn’t help at all. It merely gets in the way.’ De meeste hydden weten dat ze een bestemming, een lot, vervullen en dat dat de meest normale zaak ter wereld is. Dit is iets wat de mensen ook lijken te zijn vergeten.

Het verhaal zit boordevol personages die een dergelijke speciale bestemming vervullen. Het is deze verwachtingsvolle atmosfeer die de fantasy van Horwood zo herkenbaar maakt. Het is ook aanwezig in al zijn mollenboeken.

Katherine, geboren als mens, en Jack, geboren als hydden, beleven in deze serie de geschiedenis waarover de mensen en hydden in de generaties daarna verhalen zullen vertellen. Na hun avonturen in het eerste deel, vangt Awakening aan bij de geboorte van hun dochter Judith, die voorbestemd is als ‘the Shield Maiden’. Iemand die een belangrijke rol speelt in het wederom bij elkaar brengen van de vier ‘gems’ (edelstenen) die mythische en bovennatuurlijke krachten bezitten en verbonden zijn met de vier seizoenen. In de loop der tijd zijn ze verspreid geraakt, waardoor de wereld in onbalans is geraakt. Vanaf de eerste dag na haar geboorte is het duidelijk dat Judith ‘anders’ is. Hoe anders, dat laat ik graag aan de lezer.

Bedwyn Stort reist met enkele eerwaarde hydden tussen Brum, een hydden-nederzetting in Engeland waar vrijheid heerst, en Bochum, waar de hydden onder de grond van de mensenstad met dezelfde naam wonen en waar het Rijk heerst en de hydden onder de duim worden gehouden door de Fyrd. De ‘gem’ van Spring wordt namelijk bruut vanuit Brum gestolen en Stort en consorten nemen het op zich het belangrijke en mysterieuze kleinood terug te halen. De twee facties, de vrije hydden en zij die onderworpen zijn aan de Keizer en de Fyrd, blijken uiteindelijk minder elkaars vijanden te zijn dan iedereen veronderstelde.

Hier laat ik het bij wat het verhaal van dit boek betreft. Het geheel is te complex en te surrealistisch om recht te doen in een korte leeservaring. Neem van mij aan dat William Horwood weer zijn oude niveau heeft hervonden en de wereld blij maakt met zijn taal, zijn emotie, zijn vakmanschap en bovenal zijn wijsheid.

Gelezen: oktober 2011
Waardering: 8½/10