Moggach, Deborah - Tulip Fever

Een nagenoeg ongezonde interesse – grenzend aan obsessie – voor de 17de eeuwse tulpenmanie in ons landje, dwingt mij alles te lezen wat hierover aan boekwaardigs verschijnt. Van Daniëlle Hermans' volstrekt mislukte Het tulpenvirus tot aan Jorg Kästners veel beter te pruimen De tulp van het kwaad. Los van de echte studieboeken dan uiteraard over dit onderwerp.

Mijn laatste aanwinst is dit boek van Deborah Moggach, van wie ik voordien nog niet had gehoord. Om maar direct mijn oordeel over haar Tulip Fever prijs te geven: mijn kennismaking met deze dame zal niet snel worden vervolgd. Het stelt al met al gewoon niet veel voor. Een grappig, zij het wat oppervlakkig plot over Sophia, die een verstandshuwelijk is aangegaan met de veel oudere maar welvarende Cornelis. Sophia verliest haar hart en haar onderbuik aan de jonge schilder Jan. Samen met de meid, die naar de naam Maria luistert – een naam die in fictie nooit zonder bijbedoelingen wordt gebruikt –, samen met de meid bekokstoven ze een plan. Als dat plan slaagt zal Sophia voor altijd verlost zijn van Cornelis, kan ze lang en gelukkig leven met Jan en zal Maria's onbedoelde zwangerschap haar niet werkloos maken. Een stuk of 26 vliegen in één klap, dus.

De tulpenmanie speelt, ondanks de titel van dit boek, slechts een bijrol. Het speculeren met enkele bollen moet Jan en Sophia voldoende geld opleveren om een sprong te maken naar het beloofde land, in Nederlands' geval destijds: Oost-Indië. Hoe dit zich allemaal ontwikkelt en afloopt, laat ik uit goede traditie aan de lezer. Wel wil ik verklappen dat het boek vanaf pagina 1 onheilszwanger is.

Sympathiek in het verhaal vind ik dat de oude handelsman Cornelis, devoot Christen, gaandeweg dit avontuur, zijn geloof verliest. De vroege dood van zijn vrouw en zijn enige kind hadden reeds de twijfel in hem gezaaid omtrent Gods bedoelingen. Maar wanneer hij ontdekt hij dat zijn jonge vrouw hem in een web van leugens heeft gesponnen, weet hij het zeker. God bestaat niet, het komt op ons mensen zelf aan! Het nieuwgeboren kind dat hij als zijn dochter beschouwt, zal hij alles leren wat hij weet: “He will teach her that everything he knows is open to doubt, and that this is the only way to learn.” Woorden naar mijn hart.

Verder blijkt dit boek wat mij betreft steken in oppervlakkigheid, veel te eenvoudige verhaalwendingen en personages, bijna stereotype, gekunstelde perspectiefwisselingen en in iets wat ik het beste kan omschrijven als stuurloosheid. Hier en daar beving mij het gevoel dat ik in een 17de eeuwse klucht was beland, terwijl ik het andere moment getuige was van dramatiek waar de oude Griekse Meesters nog een puntje aan kunnen zuigen.

Menig motto boven de hoofdstukken is afkomstig van ons eigen Vadertje Cats. Het past wel een beetje bij dit boek, waarvan ik nu eigenlijk nog niet weet of het mij heeft willen stichten of alleen vermaken.

Gelezen: oktober 2011
Waardering: 6/10