Phillips, Graham - The Moses Legacy

Het vorige boek dat ik las van deze auteur (Act of God) beviel mij wel. Aardige theorieën omtrent de gebeurtenissen tijdens de regeringsperiode van een van de meeste bijzonder farao’s uit de Egyptische geschiedenis, Achnaton, of Akhenaten zoals hij in het Engels heet. Het is een vorm van geschiedschrijving die weinig met wetenschap te maken heeft, maar meer met het vrijelijk interpreteren van diverse bronnen en archeologische vondsten.

Dit boek beviel mij bepaald minder. Ten eerste lepelt Phillips ongeveer de helft van Act of God nog eens op. Er zit weinig lijn in het verhaal dat hij probeert te vertellen en in het interpreteren van diverse weetjes slaat hij, zeker aan het eind van het boek, volledig op hol. Uiteindelijk moet ik concluderen dat ik over de historische figuur van Mozes weinig wijzer ben geworden. Al vind ik de theorie dat de mythische figuur Mozes wellicht is voortgekomen uit twee historische figuren (Kamose, een kind dat door een van de vrouwen van Tutmoses III is geadopteerd, en de zoon van Amonhotep III, prins Tutmoses), aardig gevonden.

De zoektocht naar de berg van God (waar onder meer de tafelen met de tien geboden aan Mozes worden overhandigd) is behoorlijk ongeloofwaardig en wat Phillips als bewijs aandraagt staat op erg drassige bodem. Maar waar Phillips zijn geloofwaardigheid echt verliest, is wanneer hij aan het slot van zijn boek het visioen van Mozes waar hij God in het brandende braambos ontmoet toeschrijft aan de hallucinerende werking van zogeheten ‘thorn apples’. Dat heeft werkelijk helemaal niets meer te maken met geschiedschrijving.

Hoewel ik weer heel veel feiten voorbij heb zien komen die onweerlegbaar deel uitmaken van onze beschavingsgeschiedenis, neem ik deze auteur als historicus nauwelijks meer serieus. Ook is zijn manier van schrijven nogal onnavolgbaar. Vermakelijk, maar ook een beetje irritant.

Het boek dat ik aansluitend las (de thriller The Exodus Quest van Will Adams) beviel mij aanmerkelijk beter. Hoewel deze schrijver veel uit het materiaal van Phillips gebruikt, twijfelt hij kennelijk ook aan de waarde van diens vorm van geschiedschrijving. 'Populist history', zo schrijft hij op p.24 is ‘wild speculation backed by outrageously selective use of the evidence.’ Veel meer is het inderdaad niet.

Gelezen: juni 2009