Shinoda Bolen, Jean - Goden in elke man

Een bijzonder goed boek waaruit ik geleerd heb voornamelijk welke goden in mij leven. Hieronder per god een beschrijving van mijn ervaringen en/of herkenning.

 

Zeus

De opperpatriarch, heb ik weinig of niets in mij.

 

Poseidon

Van deze wraakzuchtige driftkop, heb ik slechts een paar herkenningspunten, al zijn het er niet veel. Het enige dat wel overeenkomt is zijn vermogen toegang te krijgen tot de diepten van de zee
P. 125 ‘hij kan diep afdalen in het domein van de emoties en gevoelens en toegang krijgen tot de inhoud daarvan: verdriet, bewogenheid, grote schoonheid en plaatsen die zo diep en duister zijn dat helder zicht onmogelijk is en men alleen vaag kan aanvoelen wat er leeft. (…) Het diepzeeduiker-aspect komt tot uiting in de dichter, schrijver, componist, musicus… die zich telkens weer ertoe aangetrokken voelt om dieper af te dalen in het domein van de emoties'.
P. 134 Hij probeert niet uit zichzelf om goede cijfers te halen, maar als anderen hem duidelijk maken dat het nodig is en dat hij er de intelligentie voor heeft, besluit hij misschien toch zijn schouders eronder te zetten.
Zo herkenbaar.

De Poseidon-man heeft moeite om werk te vinden dat zijn belangstelling echt heeft.
P 135. ‘Werk dat hij als zinvol ervaart, stelt hem in staat zich te ontplooien door het ontwikkelen van zijn vermogen om vanuit een diep gevoel te oordelen en te handelen.
P 151 Om de diepgang en intensiteit van Poseidon tot uiting te kunnen brengen in toneel, poëzie of literatuur, moet ook het Hermes-archetype ontwikkeld worden.

Hades

In de introverte en onbereikbare Hades herkende ik wel een aantal aspecten.
Aanpassingsproblemen aan de maatschappij (p 172)
P 177 Als een Hades man ook het Hermes-archetype in zich ontwikkelt, kan hij aspecten van diepten waartoe hij toegang heeft omhoogbrengen naar de wereld. Deze twee archetypen werken samen op gebieden zoals het maken van films, dieptepsychologie, literatuur, stervensbegeleiding of theologie.
Heel herkenbaar is de volgende:
p 184 ‘Anderen laten hem aan zijn lot over, omdat hij stilzwijgend, maar ook verbaal, de boodschap uitzendt: Laat me met rust.’
Of deze dan:
p 188 ‘Het probleem dat Hades voor anderen veroorzaakt door zichzelf te zijn, is dat hij in zijn innerlijke domein leeft, en de rest van de wereld ergens anders.

 

Apollo
Lijfspreuk: ‘Ken uzelf’
In Apollo herkende ik vooral andere mensen, zoals Jacques Kruithof en Dirk de Witte.
o P 244, één citaat waaruit blijkt dat er geen Apollo in mij waart:
Als een Apollo-man zich door zijn hart laat leiden, wordt hij menselijk.

 

Hermes
In Hermes, de goddelijke boodschapper, herkende ik heel erg veel van mijzelf. In dit hoofdstuk heb ik heel erg veel aangestreept, wat op mijn van toepassing is. Ik neem niet alles over. Dit archetype is verreweg het meest op mij van toepassing, samen met Dionysus (verderop)
P.245 Hermes is de personificatie van beweeglijkheid, snelheid van denken en spreekvaardigheid. Als beeld of metafoor beweegt hij zich snel, overschrijdt grenzen en verandert moeiteloos van niveau.
Dit ben ik volledig. Achter de accolade van deze zin staat: inlevingsvermogen.
P 246 [Hij is] de welbespraakte god van de taal.
P 256 Als reiziger tussen niveaus probeert Hermes de verschillende domeinen te begrijpen en te integreren (…)
P 256 Een alchemist zoekt naar de zin van ervaringen, en streeft naar transformatie.
P 258 Hermes vertegenwoordigt de onvoorbereide welsprekendheid, en de verstandhouding van het moment, die zowel voor de spreker als voor zijn toehoorders een intense ervaring kan zijn en hen naar een ander niveau kan voeren.
In vriendschappelijk gezelschap ben ik vrijwel altijd de persoon die een gesprek van enig niveau in gang zet, en wellicht dat ik daarmee het bovenstaande initieer.
P 259 Hij is net zo ongrijpbaar als kwikzilver
Heel veel mensen uit mijn leven hebben verklaard dat ze geen hoogte van mij konden krijgen.
P 261 Omdat een Hermes-man er niet van houdt om gebonden te zijn, zal hij misschien geen gezin stichten.
263 Hij wil in het leven bepaalde dingen bereiken, maar niet op de gebruikelijke manier. Bovendien volgt hij door zijn vele interesses vaak een zigzagkoers.
Zo angstaanjagend waar!
264 Als hij succes heeft, komt dat doordat het werk zelf hem boeit en zijn vindingrijkheid stimuleert.
P 264 Als er niets is wat zijn belangstelling langere tijd kan vasthouden en geen van zijn talenten zich tot een vaardigheid ontwikkelt, houdt hij misschien onbelangrijke baantjes en blijft zijn hele leven zwerven.
P 265 [Over werk] Hij is waarschijnlijk geen specialist of een tevreden radertje in een grote organisatie. Zijn individualiteit en zijn vele uiteenlopende interesses maken de kans hierop erg klein. Hij werkt niet graag volgens het boekje.
P 272 en 273 [over kinderen] Hermes-mannen zijn psychologisch niet geschikt om een goede vader voor hun kinderen te zijn. Hij stelt geen onveranderlijke grenzen. (…) Daar staat tegenover dat een Hermes-vader wel goed met zijn kinderen kan spelen (…) hij gedraagt zich in de omgang met hen vaak zelf als een kind.
Het inlevingsvermogen in de wereld van anderen.
De eigenschap die mij vaak het slechtst bevalt in mijzelf.
P 278 In zijn ogen is het gras verderop altijd groener, en daardoor heeft hij de neiging van de ene situatie of relatie naar de andere te fladderen. Beginnen is voor hem niet moeilijk.
P 280 Voor hem voelt een verplichting aan als een gevangenis, en hoe meer een vrouw op hem gaat rekenen, hoe groter de kans is dat hij de benen neemt.
P 283 Een Hermes-man moet meestal iemands autoriteit erkennen en respecteren om te doen wat er van hem wordt verwacht. Maar daarbij moet het respect niet omslaan in verafgoding, zodat hij zichzelf volledig wegcijfert.
P 285 Hermes heeft een aangeboren aanleg om een gids van de zielen te worden en naar de zin van het leven te zoeken.

Ares

Ares, de god van de oorlog, heeft vrijwel niets met mij te maken. In het hoofdstuk over deze God heb ik een paar onderstrepingen gemaakt bij algemene opmerkingen. Dus nee, misschien heb ik een halve procent Ares in mij.

Hephaistos

De creatieve ambachtsman, ligt ook heel ver bij mij vandaan. Wel een paar aanstrepingen die enigszins overeenkomen, al zit er van dit archetype misschien hooguit 2 procent in mij:
P 338 Een Hephaistos-man is intens en introvert. Het is moeilijk voor anderen om te weten wat er zich in hem afspeelt.
P 339 Op school is hij misschien een eenling, een kind dat anderen gadeslaat, niet in de groep pas.
Dat was ik inderdaad
P 349 Hij heeft een hekel aan de oppervlakkige banden en groepsidentificatie, waardoor hij zich ook niet prettig voelt in studentenverenigingen en het bedrijfsleven.

Dionysos

God van de wijn en de extase, heeft een groot aandeel in mijn persoon, maar toch iets minder als Hermes. Ik ben een iets voorzichtiger en bedachtzamer natuur dan Dionysos. Wederom erg veel aangestreept.
P 371 Wie Dionysos leert kennen, aanvaardt de plaats van pijn en de dood in het leven.
P 377 door dit archetype kennen mensen zowel extatische momenten als volledig tegenstrijdige gevoelens.
Een redelijk geslaagd zelfportret:
P 379 is een intense en emotionele man, die volledig opgaat in zijn hartstocht van het moment, en als zijn verplichtingen, opdrachten en afspraken vergeet. Daardoor heeft hij er grootste moeite mee om gestaag te werken aan de verwezenlijking van een doel op lange termijn. (…) Regelmaat en standvastigheid zijn hem vreemd. (…) Zijn stemming kan sterk wisselen. (…) Hij voelt zich aangetrokken tot alles wat zijn ervaringen intenser kan maken.
P 388 In de ogen van andere mannen is een Dionysos-man waarschijnlijk te vrouwelijk, te mystiek, te afwijkend, te bedreigend, of te aantrekkelijk en te fascinerend, om zich met hem op hun gemak te kunnen voelen.
Helaas waar, vrees ik.
P 388/389 De keuken, met alle geuren en smaken, is voor hem veel interessanter dan de garage. Het theater is oneindig veel fascinerender dan het stadion. (…) Hij huilt snel en hij lacht ook vol overgave.
Toen ik klein was noemde mijn ouders mij vaak Jantje huil, Jantje lach.
P 391 De meeste Dionysos-jongens zijn ‘de zoon van hun moeder’.
P 397 Doordat een Dionysos-man zelf vaak nog een ‘groot kind’ is, heeft hij veel succes bij de kinderen van andere mensen.
P 401 Het ene moment heeft hij het gevoel dat hij te kort schiet, en het volgende moment denkt hij dat hij onmiddellijk beroemd zal worden door wat hij gaat doen. Vaak wordt hij tussen deze twee uitersten heen en weer geslingerd.

Er staan veel herkenbare en ware zinnen in deze nieuwe psychologie. Ik citeer er een paar:
P 13: Voor zowel mannen als vrouwen kan het erg belangrijk zijn om hun vader te gaan begrijpen, bijvoorbeeld om hem te kunnen vergeven. Inzicht in de goden en hun mythen kan ons helpen om ons een objectiever beeld te vormen van onze vader.
Dat wens ik zonder twijfel, en ik geloof dat de jaren dat automatisch al doen.
P 17: Als we aanvaard worden zoals we zijn, kunnen we zelfrespect hebben en ons tegelijk echt voelen.
Onszelf zijn aldus. Ze vertelt hierna de mythe van het procrustesbed: Procrustes was een rover in Attica, die gevangen reizigers op een bed legde. Als ze te klein waren, rekte hij ze uit, en als ze te groot waren, hakte hij de uitstekende delen af.
P 18: Als we ons moeten conformeren om aanvaard te worden, dragen we tenslotte misschien een vals masker en spelen een zinloze rol.
P 28: Het komt vaak voor dat in een gezin één kind niet bij de gemeenschappelijke stijl of uitgangspunten past
Als er een uitspraak op mij van toepassing is, dan deze wel.
Over Kronos en andere oergoden die hun kinderen verslonden of begroeven om te voorkomen dat ze zouden groeien en hun talenten zouden ontwikkelen.
P 44: ‘We zouden kunnen zeggen dat een vader die de zelfstandigheid en groei van zijn kinderen “verslindt” aan een Kronos-complex lijdt.
P 423 De kennis van de archetypische goden is alleen een middel om authenticiteit mogelijk te maken.

Aan de hoeveelheid tekst die ik aan dit boek wijd, blijkt wel dat het een bijzondere indruk op mij heeft gemaakt.

 

Gelezen: april 2006