Dit tweede grote boek van Zafón is even sterk als zijn eerste succesvolle roman De schaduw van de wind. Het is romantisch, spannend, er zitten diverse lagen in het verhaal en het is gewoon goed geschreven. Mooi is ook hoe bepaalde elementen, zoals het Kerkhof der Vergeten Boeken en sommige personages, de beide boeken met elkaar verbinden.

De voor mij meest interessante verhaaldraad is die van hoe de duivel (Lucifer) vermomd in de uitgever Andreas Corelli, een sterveling met schrijftalent (David Martín) opdracht geeft een religie voor hem te creëren. Dat moet in de vorm van een boek en, al geeft de uitgever dit nergens met zoveel woorden toe, heeft tot doel een inferno (wereldbrand) te ontketenen. Veel signalen duiden erop dat er iets onnatuurlijks gaande is. Kaarsen die branden ‘met rechte vlammen, zonder te flakkeren’, levensgrote poppen die tot leven komen en op de vraag wat hij als kind wilde worden, antwoordt Corelli: ‘God’. Het uitgeversduo met wie David Martín nog een bindend contract heeft, wordt met vuur uit de weg geruimd, zonder dat de dader ooit wordt achterhaald. We leven dan in het jaar 1930.

Over de inhoud van het boek dat Martín geacht wordt te schrijven komt de lezer niets te weten, maar het is evident dat het de voedingsbodem voor de Tweede Wereldoorlog moet vormen. (“Is dat wat u zoek? Bloed?” “Het is het pak slaag dat tot lering leidt, niet andersom.”) Het sterkste vond ik de dialogen tussen Corelli en Martín over religie.

“Het geloof is een instinctief antwoord op aspecten van het bestaan die anderszins niet kunnen verklaren… (…) De mens is een moreel dier, uitgezet in een amoreel universum, veroordeeld tot een eindig bestaan zonder andere betekenis dan de natuurlijke cyclus van de soort in stand te houden. ” p.214

Een andere verhaaldraad is die van de razend spannende detective in waarin David Martín verzeild raakt in zijn mysterieuze zoektocht naar gebeurtenissen uit het verleden, waarbij de mensen die hem inlichtingen kunnen verschaffen één voor één worden vermoord. Natuurlijk zit er ook een dramatisch liefdesverhaal in, twee eigenlijk. Die van David voor Christine en die van Isabella voor David. Het is ook het verhaal van een schrijverschap, de kunst van het schrijven en de onvoorwaardelijke liefde voor boeken.

Hoewel ik bijzonder van dit boek heb genoten, waren er ook kleine irritaties. Behoorlijk vermoeiend was de te pas en te onpas terugkerende metafoor van de spin. Die ben ik in allerlei constellaties minstens 25 keer tegengekomen. Ook vond ik de dialogen tussen de cynisch gebekte Isabella en de vermoeide en geïrriteerde David hier en daar onverteerbaar. Zoveel gecomprimeerde gevatheid en sarcastische humor beviel mij slecht. Ook vond ik hier en daar slordigheden die mijns inziens op het conto van de vertaalster komen. Kromme zinnen als ‘Een paar seconden later begon de deur weer dicht te gaan…’ of ‘en probeerde de betekenis ervan te ontdekken’. Of puzzelwoorden als ‘starnakelzat’ (wat nog een pleonasme is, bovendien), stijlfouten als ‘de rode bloeddruppel’. Enfin, geen halszaken, maar ze vallen op en irriteren licht.

Al met al een prachtige roman die weliswaar niet vernieuwt maar zonder meer vermaakt.

Gelezen: augustus 2010
Waardering: 8/10