Jordan, Robert - The Fires of Heaven

Leeservaring

Het was erg goed goed om na een kleine WoT-pauze terug te keren naar de wereld van Robert Jordan. In de tussentijd heb ik mij uitstekend vermaakt met de Riyria-Revelations van Michael J. Sullivan en maakte ik kennis met de Discworld van Terry Pratchett. En toch is het alsof ik terugkeer naar de ‘ware fantasy’, gesteld dat zoiets werkelijk bestaat. 

 

Het is voor mij moeilijk om ieder deel van deze serie als een aparte leeservaring te behandelen (al zal ik dat blijven proberen). Dat is het natuurlijk wel, maar tegelijkertijd maakt het deel uit van een groter geheel. Voor mij blijft de hele Wheel-of-Time-premisse het boeiendste van dit verhaal. Hoe de ogenschijnlijk toevallige samenloop van omstandigheden, geregisseerd wordt vanuit een ‘hoger wezen’. En hoe de mensen die in het weefgetouw dat de WoT creëert passen en met hun interacties een tapijt weven. En hoe het Wiel draait zoals het draaien wil, ongeacht de wensen van de individuele mens.

 

De ontwikkeling van de personages gaat voort. Rand al’Thor wordt zelfstandiger, harder en mysterieuzer (hij houdt zijn plannen grotendeels voor zich). Matrim Cauthon wordt veelzijdiger en beschikt – tegen zijn zin in – over de herinneringen en vaardigheden van vele vorige levens. Zijn inzichten in veldslagen komen Rand en de zijn goed van pas. Ook de vrouwen – Nynaeve, Elayne en Egwene – ontwikkelen zich op een manier die zich niet laat voorspellen. Ook nu weer onderstreep ik vooral zaken die mij bij het terugbladeren helpen om de wereld en haar geschiedenis te begrijpen. 

 

Op YouTube bespreken de zogeheten booktubers regelmatig hun ranglijst van de afzonderlijke delen van The Wheel of Time. Dat zou mij niet lukken. Natuurlijk is niet ieder deel hetzelfde, maar zoals gezegd: ze maken deel uit van een groter geheel. Daar kan ik ook dit deel, The Fires of Heaven, maar moeilijk los van zien. Al is het jammer dat Perrin in dit deel helemaal niet wordt beschreven. Diens avonturen in het vorige deel, The Shadow Rising, bevinden zich kennelijk nu in iets kalmer vaarwater. Dat werd voor mij weer goedgemaakt door de verwikkelingen met Nynaeve en Elayne in het circus en in de droomwereld met de Forsaken Moghedien.

 

De taal van Jordan blijft mij uitdagen en blijft mij dwingen om niet te snel te willen lezen. Soms mis ik zomaar iemand, of is er iemand anders aan het woord dan ik dacht. Dan blijkt dat ik niet zorgvuldig heb gelezen.

 

Dus ja, wat anders kan ik zeggen dan dat ook dit deel mij weer volledig in haar ban heeft gehouden tijdens het lezen. 

 

Gelezen: maart 2023

 

 

 

Spoiler samenvatting

In de proloog leren we dat enkele van de Forsaken – Rahvin, Graendal, Sammael en Lanfear – besluiten samen te werken om Rand al'Thor aan hen te onderwerpen. Er waren 13 Forsaken, waarvan er nu al vier dood zijn, en één (Asmodean) is overgestapt naar het kamp van Rand.

 

Siuan, Leane, Min en Logain zoeken naar de Aes Sedai die Elaida's heerschappij verwerpen. Onderweg branden ze per ongeluk een schuur plat. Ze worden veroordeeld tot dienstbaarheid aan Lord Gareth Bryne, een oudgediende van Koningin Morgase. Nu Siuan niet langer gebonden is aan de drie beloften van een Aes Sedai (de belangrijkste is dat ze te allen tijde de waarheid moet spreken) zweert ze trouw aan Bryne, maar weet te ontsnappen. Morgase is nog steeds in de ban van Gaebril, die in werkelijkheid Rahvin is.

 

In Rhuidean – een stad in de Aiel Waste – bereidt Moiraine zich voor om de belangrijkste ter'angreals die in deze stad bewaard worden, over te brengen naar Tar Valon. Asmodean onderwijst Rand in het werken met de One Power, terwijl hij voor de buitenwereld diens bard is. Mat wordt ingepalmd door Melindhra, een voormalige Shaido Maiden, en ook de relatie tussen Rand en Aviendha verdiept, al gaat dat met horten en stoten. Egwene blijft studeren bij The Wise Ones, en pikt Aiel-manieren op.

 

Een ogenschijnlijk zinloze aanval van shadowspawn op Rhuidean. Couladin – de Shaido Aiel die beweert zelf de Dragon Reborn te zijn – is richting Cairhien vertrokken. Rand ontdekt de negatieve kan van balefire – een bijzonder vuur dat alles en iedereen vermorzelt. Het laat de tijd achteruit lopen voor wie het raakt. Het verbrandt hun draden in het patroon dat de Wheel of Time weeft, gedeeltelijk. Het is dan alsof wat iemand heeft beleefd of gedaan, niet langer heeft plaatsgevonden. Samen met de Aiel die hem volgen besluit Rand om de Shaido te achtervolgen.

 

Nynaeve en Elayne proberen terug te keren naar Tar Valon. Onderweg stuiten ze Galad, Elaynes halfbroer, die zich bij de Whitecloaks heeft aangesloten. Om te schuilen voor Moghedien, die hen in de droomwereld achtervolgt, sluiten ze aan bij een rondreizend circus dat wordt gerund door Valan Luca. Ondertussen leert het gezelschap van Siuan dat veel Ais Sedai – na de coup van Elaida – naar het dorp Salidar zijn gevlucht. Met Gareth Bryne op hun hielen proberen ze Salidar te bereiken. Nynaeve en Egwene proberen ook de locatie van de ‘rebellerende’ Ais Sedai te vinden, al weten ze niet meer hoe het plaatsje heet. Morgase bevrijdt zich van Gaebrils dwang en ontsnapt uit Caemlyn met de hulp van Tallanvor, Lini en de herbergier Basel Gill, die ook in een vorig deel een rol speelt. Rand's Aiel volgen het spoor van plunderingen, moorden en branden die de Shaido achterlaten.

 

Moghedien weet uiteindelijk Nynaeve in Tel'aran'rhiod te vangen, maar wordt neergeschoten door Birgitte. Tijdens deze schermutseling raakt Birgitte gewond, en wordt door Moghedien uit de droomwereld gegooid de wakende wereld in. Uiterst verzwakt komt ze bij Nynaeve en Elayne terecht, waar Elayne haar redt door zich met haar te verbinden. Birgitte is vanaf dat moment Elyane’s ‘warder’. 

 

In Samara, waar het circus neerstrijkt, blijkt dat de voormalige Shienara-soldaat Masema zichzelf heeft uitgeroepen tot Profeet van de Draak. Hij bouwt aan een leger van Dragonsworn. Hier komt Nynaeve Galad weer tegen. Ze vraagt hem – en Masema – om voor haar gezelschap de eerste de beste boot die daar aanmeert voor hen te charteren.

 

Rand arriveert bij Cairhien, de stad die door de Shaido wordt belegerd. Tijdens de grote veldslag, ontpopt Mat zich als een volleerd generaal met strategische genialiteit. Hij leidt klein leger van soldaten uit Tear en Cairhien – voormalige vijanden van elkaar. Mat duelleert met Couladin en wint. Rand krijgt de troon van Cairhien aangeboden, maar hij weigert, omdat die troon voorbehouden is voor iemand anders. Wel zweert de Cairhienin-adel trouw aan hem.

 

Elayne bestudeert de ter’angreal en leert om er zelf enkele te maken. Uiteindelijk komt er een boot, waar Nynaeve, Elayne, Thom, Juilin en een handvol Shienaranen onder leiding van Uno, samen met verschillende vluchtelingen, hun reis naar de Ais Sedai in Salidar voortzetten. Hier is het onthaal kouder dan Nynaeve en Elayne hadden verwacht. Ze moeten weer in het keurslijf van de Accepted, maar hun informatie over Tel'aran'rhiod komt meteen goed van pas. 

 

Het gerucht gaat dat Morgase dood is. Rand, wetende dat Gaebril echt Rahvin in vermomming was, zweert haar te wreken. Terwijl hij zijn aanval voorbereidt, valt Lanfear aan. Moiraine redt Rand en Egwene door Lanfear door de roodstenen deuropening – een ter’angreal die al een paar keer een rol heeft gespeeld – te slepen. Hierop smelt de deuropening. Vlak voor deze ontwikkelingen had Moraine haar band met Lan verbroken, alsof ze al wist dat dit de uitkomst zou zijn. Hij wordt toegewezen aan een andere Ais Sedai, wiens identiteit onbekend blijft. Rand gelooft dat zowel Moiraine als Lanfear dood zijn.

 

Ondanks zijn rouw om Moiraine, gaat Rand voort met zijn plan om Rahvin in Caemlyn te vermoorden.  In een surrealistische, droomachtige omgeving slaat Rahvin de aanval van Aviendha, Asmodean en Mat eenvoudig af. Hij doodt hen allemaal. Ondertussen bespioneert Moghedien Nynaeve in Tel'aran'rhiod, terwijl deze Siuan lesgeeft. Met de hulp van Birgitte verslaat Nynaeve Moghedien een tweede keer. Nynaeve strikt de Forsaken in een a’dam, het apparaat waarmee de Seanchan vrouwen die kunnen channelen beheersen. Vanaf dat moment is Moghedien haar slaaf. Moghedien onthult dat Rand in Caemlyn in de val loopt. Nynaeve reist in de droomwereld naar de weerspiegeling van Caemlyn, zonder goed te weten hoe ze zou kunnen helpen. Gelukkig voor zowel Nynaeve als Rand, gaat Rahvin de strijd aan in de Droom. De situatie voor Rand ziet er slecht uit, maar samen met Nynaeve weten ze Rahvin in het nauw te drijven, en doden hem met balefire. Dit heeft tot gevolg dat iedereen die hij bij aankomst werd gedood, weer tot leven wordt gewekt. Nynaeve heeft Moghedien in de droomwereld met een drankje in slaap gebracht, en vindt haar in de wakende wereld, om haar daar daadwerkelijk een a’dam om te doen.

 

Saldaean Lord Davram Bashere arriveert in Caemlyn op jacht naar de False Dragon, Mazrim Taim en biedt zijn diensten aan Rand aan. Rand belooft amnestie aan alle mannen die kunnen channelen. Asmodean ontmoet zijn lot een tweede en laatste keer. Hij wordt vermoord door iemand die onbekend blijft, maar voor hem kennelijk wel bekend was. Morgase, die elders geen hulp kan vinden, bereidt zich voor om Amadicia binnen te gaan op zoek naar hulp.