Ransome, Arthur - The Picts and the Martyrs. Or, Not Welcome at All

Onlangs bezocht ik de 3D-voorstelling van Avatar – The Way of Water. Naast mij zaten twee jonge knulletjes die qua leeftijd tot de oorspronkelijke doelgroep van de boeken van Arthur Ransome behoren. Met hun 3D-bril op werden de jongens getrakteerd op een hyperrealistische weergave van een verhaal waarin veel grof en bruut geweld en actie voorkomt. Ik kan niet inschatten in hoeverre dit hun wereldbeeld mede helpt vormgeven, maar ik kan mij niet onttrekken aan de indruk dat deze vorm van vermaak anno 2023 op zijn minst hun onschuldig kind-zijn verstoort.

 

Het onschuldig kind-zijn is precies de sfeer die de boeken van Arthur Ransome ademen. De kinderen in deze verhalen die met zeilbootjes hun vakanties doorbrengen aan een meer in het zuidoosten van Engeland maken avonturen mee die volledig vrij zijn van geweld, gevaar en ellende. 

 

In The Picts and the Martyrs zijn Dorothea en Dick (the D’s) op bezoek bij Nancy en Peggy, die op Beckfoot aan het meer wonen. De moeder van Nancy en Peggy – die vanwege hun zeilboot ‘The Amazon’, ‘the Amazons’ worden genoemd – had hen uitgenodigd. Zij is zelf de komende tien dagen elders om te herstellen van een griep. Cook – de interne huishoudelijke hulp – zorgt ervoor dat het hen aan niets ontbreekt.

 

Maar als hun groottante Maria Turner hoort dat de kinderen ‘alleen’ thuis zijn, besluit ze naar Beckfoot te komen. In een vorig deel van deze boekenserie kwam deze G.A. (Great Aunt) al naar voren als een kill-joy voor kinderen. Nancy – die in werkelijkheid Ruth heet – en Peggy – die door haar tante consequent Margaret wordt genoemd – moeten hun mooiste jurken dragen, moeten piano spelen, poëzie voordragen en zich verder voorbeeldig gedragen tijdens de thee en alle andere maaltijdmomenten van de dag (en dat zijn er veel in het Engeland van vóór de Tweede Wereldoorlog). Een ramp!

 

Om te voorkomen dat de G.A. boos wordt op hun moeder, besluiten Nancy en Peggy dat Dorothea en Dick zichzelf onvindbaar moeten maken. Ze vinden een klein huisje (The Dog House) in een nabij bos, waar de D’s hun intrek nemen. Ze worden ‘the Picts’ – een volk uit het verleden dat zich praktisch onzichtbaar wist te maken – en Nancy en Peggy zijn ‘the Martyrs’ – omdat zij zich tien dagen lang moeten uitsloven om het hun tante naar de zin te maken. 

 

Dat is het verhaal. Iedereen wordt door Nancy ingeschakeld om er maar voor te zorgen dat de G.A. niet ontdekt dat Dorothea en Dick er zijn: de postbode, de dokter en diverse anderen. Het is een ontzettend leuk verhaal, waarbij vooral veel aandacht wordt besteed aan knusse moment - bij een haardvuur een maaltijd eten of een mooie zeiltocht maken over het meer. Soms voelt een van de kinderen zich een beetje ongemakkelijk of angstig, maar dat duurt nooit erg lang. Er is vooral veel ‘avontuur’ in hun hoofden. Er wordt zogenaamd ingebroken in Beckfoot omdat de jonge Dick – die zich vooral in wetenschappelijke dingen interesseert – enkele spullen nodig heeft. Kortom, er gebeurt heel veel dat volkomen onschuldig en leuk is. 

 

Kunnen kinderen die bijvoorbeeld een film als Avatar – The Way of Water bekijken, zich überhaupt nog verplaatsen in deze wereld van vermakelijke onschuld en ‘make believe’? En als ze dat al zouden kunnen, zouden ze daar dan nog enig plezier aan ontlenen? Ik weet het niet. Wél weet ik dat ík het heerlijk vind om mij te laten meevoeren in deze prachtige onnozele wereld waarin alles spannend is maar niets echt gevaarlijk.

 

Gelezen: januari 2023