Crohan, Tomás O' - Island Crosstalk

Gelezen: oktober 2012

 

Mijn fascinatie voor de Ierse Blasket Islands lichtte ik al kort toe in mijn leeservaring van Twenty Years a Growing. Nu las ik de ‘Pages from a diary’ van Tomás O’Crohan, een onvervalste, geboren en getogen ‘islander’. Iemand die vanuit een orale traditie – op het eiland bestond een levendige cultuur van het vertellen van verhalen en het zingen van liederen – voor het eerst trachtte verhalen op papier te zetten.

Het zijn korte schetsen – variërend van een halve tot anderhalve pagina – van het leven van alledag op The Great Blasket tussen 1919 en 1922. Sommige aantekeningen beschrijven puur het feit dat de schrijver zijn hoofd uit het raam steekt om te zien wat er zich buiten afspeelt, of hoe het weer is, en niet meer dan dat. “A lovely and delightful day. The sun shone clear and bright. Judging by its face and aspect, the end of the world was nowhere near yet.”

Andere verhalen gaan over de soms hilarische avonturen die de dorpelingen meemaken. Maar alle teksten wasemen het harde leven uit dat de bewoners daar leidden. “May all those who are parted from us be in a better place than this, ourselves too when the time comes.” Tevens zit er een melancholieke ondertoon in dat hun cultuur ten einde liep. De emigratie naar de Verenigde Staten had al een kaalslag aangericht onder de toch al kleine gemeenschap en het vissen leverde nauwelijks meer genoeg op om van te leven. Hoewel veel verhalen gaan over gebrek aan eten – de Ierse onafhankelijkheidsoorlog van 1919-21 was in volle gang – schrijft O’Crohan alles met een glimlach en de gelatenheid van een wijze oude man. “For every two men who have some store, three have little left, and five have nothing at all.”

Mooie taal - die voor een niet-native hier en daar onnavolgbaar blijft - waaruit enorm veel liefde voor het Ierse Gaelic spreekt, prachtige folklore en een boeiend inkijkje in het leven van de verdwenen cultuur van The Blaskets.