Jordan, Robert - The Dragon Reborn

De leeservaringen van The Wheel of Time zijn in twee delen onderverdeeld:

1. Leeservaring - dit is mijn persoonlijke ervaring van het boek

2. Samenvatting - een synopsis met spoilers (wie deze boeken nog wil lezen, kan deze samenvatting beter overslaan)

 

 

Leeservaring

Het lezen van de boeken uit The Wheel of Time is inmiddels een vast onderdeel van mijn dagen geworden. Iedere tien minuten die ik over heb, loont het om een paar pagina’s verder te lezen. Een verslaving? Ja, zonder meer. Maar dan wel een verslaving met maar één duistere kant: het vreet tijd. Verder niets dan positiefs over deze leesdrang. 

 

The Wheel of Time (WoT) vormt voor mij een initiële leeservaring, dat weet ik nu al zeker. Het is een inwijding die mij een ‘reborn’ maakt in het fantasy genre. Wat The Lord of the Rings en de Duncton boeken van William Horwood mij brachten tijdens mijn jonge jaren, ontvang ik nu van WoT tijdens de vroege herfst van min leven. Het is een ‘eerste ervaring’, en zoals met alle eerste ervaringen heeft dit een impact die nimmer zal vervagen. 

 

In dit derde deel leer je, evenals in de vorige delen, de wereld waarin Rand al'Thor en de zijnen leven, steeds beter kennen. Robert Jordan kleurt aan de hand van de gebeurtenissen de complexe en enorme tekening steeds verder in. Ook ontwikkelen de personages zich op een natuurlijke wijze, voor zover je zoiets kunt zeggen over fantasy uiteraard. Rand wordt steeds zelfstandiger. De boosheid en het onbegrip om zijn vermogen tot channelen en het feit dat hij uitverkoren is, maakt gaandeweg plaats voor volwassenheid en zelfverzekerdheid. Niet dat hij altijd weet wat hij doet, maar hij weigert langer om aan de leiband te lopen van Moiraine, de Aes Sedai. Ook als hij Ba’alzamon, the Dark One, voor een derde keer heeft verslagen, is het voor hem duidelijk dat hij niet langer de opgejaagde is, maar dat hij zelf de rol van jager overneemt. 

 

Een ander goed voorbeeld is de manier waarop de relatie tussen Nynaeve en Egwene zich ontwikkelt. Dit krijgt nog sterker vorm in deel 4, dat ik momenteel lees. Nynaeve is ouder en was in Emond’s Field de Wisdom, waar iedereen naar luistert. Nu ze beide ‘Accepted’ zijn (het stadium dat voorafgaat aan dat van Aes Sedai ), zijn ze qua standaarden van de White Tower, elkaars gelijken. Egwene is weliswaar niet zo super opstandig en slecht gehumeurd als Nynaeve meestal is, maar ze heeft wel degelijk een eigenwijs karakter en laat zich niet het kaas van het brood eten. Dat resulteert in enkele vermakelijke confrontaties tussen beide tantes.

 

In het verhaal wordt de polariteit tussen mannen en vrouwen breed uitgemeten. Het is grappig hoe Rand en Perrin elkaar benijden om elkaars vermeende vaardigheden in het omgaan met vrouwen. Maar uiteindelijk begrijpen mannen vrouwen niet en vice versa, met dit verschil dat mannen vaak verbijsterd achterblijven als een vrouw zich als een vrouw gedraagt, terwijl vrouwen van het kaliber van Nynaeve zich niet laatdunkend genoeg kunnen uitlaten over de domheid van mannen. Deze tegenstelling tussen man en vrouw is één van de elementen met een sterke symbolische lading. Het elkaar niet begrijpen leidt vaak tot het niet aanvaarden van de ander. Dit leidt geregeld tot oorlogen. De vetes tussen de verschillende steden en landen is door het hele verhaal heen verweven. Datzelfde geldt voor de verschillen in standen binnen de maatschappij. Mensen worden beoordeeld op hun kleding en daaraan kan men direct zien of ze met een 'Lord' of 'Lady' te maken heeft, of met een boer of bediende. De klassenmaatschappij wordt bijna voelbaar beschreven.

Een ander voorbeeld van die tegenstellingen is die in de One Power, die voortkomt uit de True Source. Het vrouwelijke deel, saidin, en het mannelijke deel, saidar, lijken niets met elkaar te maken te hebben. Sterker nog, omdat alle mannelijke Aes Sedai's, na de legendarische Breaking of the World aan het einde van de Age of Legends, zijn verdwenen, is er niemand die Rand kan leren hoe hij met de One Power moet omgaan. De vrouwen die kunnen channelen hebben geen idee hoe saidar werkt. Ze zien en voelen deze kant van de One Power niet. 

 

Ik verwacht dat rondom deze polarisaties in de komende delen nog een verdere ontwikkeling zal plaatsvinden, waarbij de tegenpolen steeds minder elkaars tegenpolen zullen worden, maar meer complementair zullen worden aan elkaar. Dit zie ik in deel 4 al sterk. 

 

De taal van Robert Jordan dwingt je om rustig te lezen. Thrillers van James Rollins en Steve Berry lees ik niet half zo zorgvuldig als deze fantasyboeken. Daar kun je met gemak zinnen overslaan, of heel vluchtig lezen, zonder dat je begrip van het verhaal daaronder lijdt. Bij Robert Jordan lukt mij dat niet. Regelmatig moet ik een alinea terug, omdat ik kennelijk iets heb gemist dat essentieel is voor mijn begrip van het vervolg. Een aangezien je met iedere verhaalwending een klein splintertje van een totale wereld krijgt aangereikt, is het zaak goed op te blijven letten.

 

Samenvatting

Spoileralert: in onderstaande samenvatting komen spoilers voor. Talrijke verhaaldraden, personages en verwikkelingen laat ik hieronder achterwege. Een uitgebreider Engelstalige samenvatting. 

 

Het verhaal in boek drie begint ongeveer vier maanden na de heftige apotheose in The Great Hunt. Rand heeft met zijn gezelschap een kamp gebouwd in de Mountains of Mist. Nadat ze een aanval van Trollocs en andere duister gebroed hebben afgeslagen, vertrekt Rand op eigen houtje, zonder de anderen te informeren. Hij gaat op weg naar de zuidoostelijke havenstad Tear, waar hij zal proberen Callandor, ‘The Sword That Cannot Be Touched’, te pakken te krijgen. Dit zwaard, dat eigenlijk geen zwaard is, wordt genoemd in de profetieën over de Dragon Reborn. Als hij het eenmaal in zijn bezit heeft, zal er geen twijfel meer over bestaan dat hij echt de Dragon Reborn is. 

 

De anderen verlaten hierop ook het kamp. Moiraine gaat samen met Lan, Loial en Perrin achter Rand aan. Mat, die steeds zieker wordt van de dolk uit Shadar Logoth, gaat samen met Verin Sedai, Nynaeve, Egwene, Elayne en Hurin naar Tar Valon. Alleen daar kan Mat genezen worden. In de White Tower leren ze er een aanval is geweest waarbij enkele Aes Sedai zijn omgekomen. Zusters, die kennelijk tot de Black Ajah behoren, hebben diverse zogeheten ter’angreal gestolen en zijn daarmee verdwenen. Egwene en Elayne worden in de White Tower verheven tot 'Accepted', en Verin Sedai geeft Egwene een ring waarmee ze Tel'aran'rhiod – de wereld van dromen – kan betreden. Egwene is namelijk een 'dreamer', iemand die via de droomwereld de toekomst kan voorspellen. Zij is de eerste in bijna 500 jaar.

De Amyrlin Seat stuurt Nynaeve en Egwene erop uit om de dertien verdwenen Aes Sedai die tot de Black Ajah behoren op te sporen. Overduidelijke aanwijzingen wijzen naar Tear. Hoewel ze weten dat het een val is, gaan Nynaeve en Egwene op jacht. Elayne gaat met hen mee.

 

Mat, die in het vorige deel The Horn of Valere heeft geblazen, wordt na zijn genezing van de dolk min of meer gevangen gehouden in Tar Valon. Zolang hij leeft, is hij de enige die de hoorn kan gebruiken om het mythische leger van Arthur Hawkwing tevoorschijn te toveren. In Tar Valon beproeft Mat zijn geluk in het dobbelspel. Hij heeft bovennatuurlijk veel geluk en vergaart veel gouden munten. In een herberg in Tar Valon loopt hij Thom Merrilin, de gleeman, weer tegen het lijf. Als Elayne aan Mat vraagt een brief naar haar moeder, Koningin Morgase van Andor, te brengen ziet hij zijn kans schoon om samen met Thom te ontsnappen aan de Aes Sedai. Bij de koningin hoort hij bij toeval dat Lord Gaebril, de minnaar van Morgase van plan is om Elayne te laten vermoorden. Om dit plan te verijdelen gaan Mat en Thom zo snel mogelijk naar Tear.

 

 

In Tear komen alle hoofdrolspelers weer bij elkaar. Nynaeve, Egwene en Elayne worden gevangen genomen door de Aes Sedai van de Black Ajah, onder leiding van Liandrin. Via de droomwereld weet Egwene hun bewakers in de kerker - twee zwarte Aes Sedai - onschadelijk te maken en het slot van hun cel te forceren. Mat weet samen met enkele Aiel – mensen die in The Waste wonen, voorbij The Spine of the World in het oosten – door te dringen in The Stone of Tear, een onverwoestbaar fort dat daar al duizenden jaar staat. In The Stone duelleert Rand met Be’lal, een van The Forsaken. Als Moiraine Be’lal met balefire heeft gedood, verschijnt Ba’alzamon, de Dark One. Rand neemt het zwaard Callandor – wat in werkelijkheid een sa’angreaal is, een instrument dat de kracht van de One Power kan versterken – en wint het gevecht met Ba’alzamon. Evenals in de twee vorige delen, denkt Rand dat hij de Dark One in The Last Battle heeft gedood. Maar Moiraine legt hem uit dat de Lord of Lies geen mens is en daarom niet kan worden vermoord. De Aiel veroveren The Stone en verklaren dat The People of The Dragon zijn, al noemen zij de Dragon zelf ‘He Who Comes With The Dawn’. Schoorvoetend roepen de Tairens in de Stone Rand ook uit tot The Dragon Reborn. 

 

Gelezen: februari 2023