McGowan, Kathleen - The Poet Prince

Dit is het derde deel in een cyclus boeken met Maria Magdalena als middelpunt. Oorspronkelijk zou het een trilogie worden, maar er komt na dit deel in ieder geval nog een vierde boek.

 

Maria Magdalena wordt in deze boeken ten tonele gevoerd als de echtgenote van Jezus. Voordat hij werd gekruisigd, beloofde ze zijn leer van liefde te blijven verkondigen. In de loop der eeuwen – waarbij de katholieke kerk met oneigenlijke middelen de aardse heerschappij over het hiernamaals veroverde, en precies het tegenovergestelde predikte en praktiseerde dat wat Jezus voorstond – veranderde deze belofte in het beschermen van zijn leer van liefde tegen de kerk. Dit is de verantwoordelijkheid van de nakomelingen van Maria Magdalena.

In het eerste deel, The Expected One, vindt hoofdpersoon Maureen Paschal het evangelie van Maria Magdalena in de Franse Languedoc. Deel twee, The Book of Love, vertelt het prachtige en indrukwekkende verhaal van Matilda van Toscane. Het laatste deel spitst zich, zoals de Nederlandse titel (Het Medici Mysterie) al doet vermoeden, toe op het verhaal van de invloedrijke Florentijnse Medici-familie. In alle delen vormt de 'Order of the Sepulchre' de drijvende kracht achter het handelen van de personages. Deze orde heeft tot doel de leer van liefde van Jezus niet ten onder te laten gaan. De Rooms-Katholieke kerk en de diverse machtsbeluste fanatici die daar aan touwtjes trekken, komen er uiteraard niet erg rooskleurig uit naar voren. ‘The Church is a hybrid monster, (...) half horrible and half redeemable; half based on truth and half based on lies. (...) This monster lives at the center of an impenetrable fortress and feeds on the blood of the innocent.’

The Poet Prince is, evenals beide voorgangers, een prachtig boek. Geen thriller, maar meer een esoterische geschiedschrijving vermomd als roman. McGowan geeft haar lezers het gevoel dat ze zelf aanwezig zijn bij de beschreven geschiedenis. We lopen door de paleizen van Medici, zijn getuige van de jeugd van Lorenzo, volgen hem tijdens zijn opleiding door onder meer Marsilio Ficino (de vertaler van Plato en het Corpus Hermeticum), maken van nabij zijn onuitsprekelijk grote liefde voor Lucrezia Donati mee, die hij Columbina zal noemen ‘my little dove’. Het boek is doordrenkt van de liefde voor de kunst, van de betekenis die kunst uitdraagt. Ook zien we als lezers van heel nabij hoe de fanatieke monnik Girolamo Savonarola Florence in zijn greep krijgt en de macht van de Medici’s, gedurende zijn schrikbewind, decimeert.

We staan als lezer aan de wieg van de Renaissance. De diverse grote kunstenaars uit het gevolg van de Medici – Botticeli, Da Vinci, Michelangelo – verwerkten, volgens dit verhaal, in hun schilderijen en beelden symbolen en signalen die heimelijk een andere leer van Jezus verkondigen dan wat de kerk de massa wil doen geloven. Dat is hun taak. Of om het in de woorden van Cosimo de Medici te zeggen: ‘Art will save the world’. De kernboodschap van dit boek vind ik op pagina 192: ‘The pure and perfect truth of life is that we are here to create heaven on earth, to bring the perfection of what is above down to us, and in doing so to become transformed as human beings into something great and beautiful.’

Dit, en het feit dat fanatisme nimmer tot iets goeds kan leiden, is het verhaal dat McGowan te vertellen heeft. Ongetwijfeld daartoe aangespoord door de uitgever, zit er een spanningselement in het boek. Ene Felicity, familie van de pater Girolamo de Pazzi die we al in The Book of Love tegenkwamen, wil Maureen Paschal ten val brengen. Zij is vernoemd naar de heilige Felicita, de vrouw die haar zeven kinderen en daarna zichzelf in de tweede eeuw liet terechtstellen door de Romeinen. Ze weigerde haar geloof af te zweren en vertrouwde er blind op dat zij en haar kinderen naar het hemelse hiernamaals zouden gaan. Haar fanatisme zit in Felicity, maar uiteindelijk gebeurt er niets. Er is een vluchtige ontmoeting tussen Maureen en Felicity, maar het blijft bij enige dreigende taal. Wanneer Pater de Pazzi een schokkende openbaring doet over Felicity's werkelijke afkomst, bloedt die verhaallijn in anderhalve pagina dood. Jammer, ten eerste omdat dit spanningselement halfslachtig, of eigenlijk helemaal niet, wordt uitgewerkt. En ten tweede omdat het boek een dergelijke thrillerverhaallijn helemaal niet nodig heeft.

Hoewel veel historisch niet of slechts ten dele kan worden onderbouwd, zoals de liefde tussen Lucrezia Donatie en Lorenzo, of de vergiftiging van Lorenzo door Savonarola, ademt dit boek ontegenzeglijk de sfeer uit van historische werkelijkheid. Daarnaast zit het boordevol wijsheid en schoonheid. Het volgende deel zal de geschiedenis van Anne Boleyn vertellen. Ik hoop dat er nog vele delen zullen volgen.

Gelezen: mei 2011
Waardering: 8/10