Mijn eerste ervaring met Wieringa is zonder meer positief. Het is zeker een goed boek, maar echt lyrisch ben ik niet.
Het hele verhaal van Ludwig Unger en diens bijzondere relatie met zijn moeder is erg knap verteld, vol met aansprekende symboliek. In zekere zin deed het me denken aan Knielen op een bed violen van Siebelink, vanwege het familiekroniekachtige karakter. Natuurlijk gaat dit boek over een vader-zoon relatie, waar de religie van de vader een hoofdrol speelt. In Caesarion gaat om de zoon-moederrelatie en speelt het geheel zich af in een veel moderner decor. Maar waar Siebelink aangrijpt, je als lezer beetpakt en je meevoert op een emotionele reis door tijd en gevoelens, blijft het verhaal van Wieringa knap maar afstandelijk. Dat komt misschien doordat zijn stijl te schitterend is in de metaforen en de woordkeus te raak is.
Een voorbeeld van zijn ragfijne metaforen. Ludwig belandt in het oerwoud van Panama, en is omringd door Spaanssprekende mensen, een taal die hij slecht kan volgen. Na een paar dagen spreekt iemand hem aan in het Engels: ‘Alsof je na lang zoeken plotseling een zuivere radiozender vindt.’
Iedere beschrijving, gevoelsschets of wending is even treffend en bondig neergezet. Daardoor blijf ik als taalfreak terugkeren naar het technische aspect van het boek. Niet dat Wieringa zich verliest in nodeloze taalvernieuwing. Hij is in mijn ogen stilistisch zo begaafd dat hij respect afdwingt. Maar tegelijkertijd dring ik niet door in de diepere psychologie van het verhaal. Misschien komt dat ook door het nogal trage verhaaltempo.
Ik lees en herken de symboliek (de afbrokkelende kust waarop het huis van Ludwig en zijn moeder staat, dat uiteindelijk ook in de zee verdwijnt; de afbraakkunst van zijn vader) en stel de compositie op prijs van de ik-figuur die terugkeert naar een plek uit zijn jeugd, waar hij zijn biografie aan een dame die hij ontmoet vertelt. Het is en blijft een literair boek. Daar is op zich niets op tegen, maar mijn lectuurvoorkeur van de laatste jaren is iets van dat pad afgedwaald.
Kortom, waardering alom, maar Caesarion heeft mij niet in het kamp der Wieringa-adepten getrokken.
Gelezen: september 2009